1. ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΑΠΟΛΥΣΗΣ
Σε ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων απαγορεύεται ρητά η απόλυση. Οι συνηθέστερες περιπτώσεις παρουσιάζονται στις παρακάτω κατηγορίες:
Α. Έγκυος ή μητέρα εργαζόμενη
Σύμφωνα με το Ν. 1483/84, απαγορεύεται και είναι απολύτως άκυρη η απόλυση εργαζόμενης, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, εκτός αν υπάρχει σπουδαίος λόγος καθώς και για χρονικό διάστημα 18 μηνών από την ημερομηνία τοκετού. (Άρ. 36 του Ν.3996/2011)
Σαν σπουδαίος λόγος δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να θεωρηθεί η ενδεχόμενη μείωση της απόδοσης της εργασίας της εγκύου, που οφείλεται στην εγκυμοσύνη.
Σπουδαίος λόγος μπορεί ενδεικτικά να θεωρηθεί η διάλυση ή πτώχευση επιχείρησης, η διάπραξη αξιόποινης πράξης, η δημιουργία καταστάσεων ή επεισοδίων που να καθιστούν αδύνατη τη συνέχιση της σύμβασης εργασίας, η ουσιώδης παράβαση των συμβατικών υποχρεώσεων, η πρόκληση βλάβης από πρόθεση και βαριά αμέλεια, η ίδρυση ανταγωνιστικής επιχείρησης κλπ. H κρίση πάντως αν ένα περιστατικό αποτελεί σπουδαίο λόγο ή όχι, για απόλυση της εργαζόμενης ανήκει στα δικαστήρια. Η προστασία παρέχεται στην εργαζόμενη έγκυο ανεξάρτητα αν ο εργοδότης γνώριζε η όχι την εγκυμοσύνη της.
Σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, για σπουδαίο λόγο, ο εργοδότης οφείλει να αιτιολογήσει γραπτά, επαρκώς την καταγγελία και να προβεί σε σχετική κοινοποίηση προς τις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας διαφορετικά η απόλυση θεωρείται άκυρη.
Στις περιπτώσεις συμβάσεων ορισμένου χρόνου, η προστασία ισχύει μέχρι τη συμφωνηθείσα ημερομηνία λήξης της σύμβασης.
Β. Στρατευμένοι εργαζόμενοι
Για τους στρατευμένους εργαζόμενους προβλέπεται ειδική προστασία από την απόλυση. Σύμφωνα με Ν. 3514/1928, απαγορεύεται η απόλυση εργαζόμενου κατά τη διάρκεια της θητείας, εφόσον πριν τη στράτευσή του είχε συμπληρώσει εξάμηνη υπηρεσία στον εργοδότη του. Ο υπολογισμός της, εξάμηνης υπηρεσίας του μισθωτού έχει ως χρονικό σημείο εκκίνησης την ημέρα πρόσληψης του και σημείο λήξης την ημέρα κατά την οποία καλείται στις τάξεις του στρατού. (όχι την ημέρα που παρουσιάζεται στο στρατό)
Μετά την απόλυσή του από το στρατό, ο υπάλληλος οφείλει εντός μηνός, να δηλώσει στον εργοδότη του ότι επιθυμεί να επιστρέψει στην εργασία του. Μετά την επιστροφή του εργαζόμενου στην εργασία του, απαγορεύεται η απόλυσή του για ένα έτος. Η απόλυση κατά το διάστημα αυτό, αν πραγματοποιηθεί είναι άκυρη, εκτός κι αν υπάρχει σπουδαίος λόγος, για την ύπαρξη του οποίου αποφαίνεται η επιτροπή του αρ. 7 του Ν 244/1936.
Σε περίπτωση που παρ’ όλα αυτά, η απόλυση πραγματοποιηθεί, ο εργαζόμενος μπορεί να απαιτήσει την καταβολή πρόσθετης αποζημίωσης ίσης με τους μισθούς έξι μηνών.
Γ. Συνδικαλιστικά στελέχη
Η καταγγελία της σύμβασης εργασίας των συνδικαλιστικών στελεχών απαγορεύεται, εκτός κι αν συντρέχει κάποιος από του παρακάτω λόγους: (αρθ. 14 Ν.1264/82)
α) Όταν κατά τη σύναψη της σύμβασης εργασίας με τον εργοδότη, ο εργαζόμενος τον εξαπάτησε παρουσιάζοντας ψεύτικα πιστοποιητικά ή βιβλιάρια για να προσληφθεί ή να λάβει μεγαλύτερη αμοιβή.
β) Όταν ο εργαζόμενος απεκάλυψε βιομηχανικά η εμπορικά μυστικά ή ζήτησε ή δέχτηκε αθέμιτα πλεονεκτήματα κυρίως προμήθειες από τρίτους.
γ) Όταν ο εργαζόμενος προκάλεσε σωματικές βλάβες ή εξύβρισε σοβαρά ή απείλησε τον εργοδότη ή τον εκπρόσωπό του
δ) Όταν ο εργαζόμενος επίμονα και αδικαιολόγητα αρνήθηκε να εκτελέσει την εργασία για την οποία έχει προσληφθεί.
ε) Όταν ο εργαζόμενος δεν προσέρχεται αδικαιολόγητα στην εργασία του για περισσότερο από 7 μέρες διάστημα ή εξακολουθεί να συμμετέχει σε απεργία που κρίθηκε με δικαστική απόφαση μη νόμιμη ή καταχρηστική.
Η συνδρομή κάποιου από τους παραπάνω σπουδαίους λόγους δεν απαλλάσσει τον εργοδότη από τις υποχρεώσεις που έχει σύμφωνα με τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας σχετικά με την καταγγελία της σχέσης εργασίας.
Για την ύπαρξη ενός από τους παραπάνω λόγους αποφασίζουν ειδικές επιτροπές «Επιτροπές Προστασίας Συνδικαλιστικών Στελεχών» όπως προβλέπεται στο αρθ. 15 του Ν. 1264/82.
Όπως έχει κριθεί δικαστικά η προστασία συνδικαλιστικού στελέχους προϋποθέτει γνώση του εργοδότη για τη συνδικαλιστική ιδιότητα του εργαζόμενου.
Επίσης σύμφωνα με απόφαση του Άρειου Πάγου, η απόλυση των συνδικαλιστών εργαζομένων δεν είναι καταχρηστική όταν οι εργαζόμενοι αυτοί με κακόβουλη συμπεριφορά που "εξέρχεται των ορίων της γνήσιας συνδικαλιστικής δράσεως, με την οποία επιδιώκεται η διαφύλαξη και η προαγωγή των εργασιακών, οικονομικών, ασφαλιστικών, κοινωνικών και συνδικαλιστικών συμφερόντων των εργαζομένων, έχουν κλονίσει κατ' αντικειμενική κρίση σε τέτοιο βαθμό το αναγκαίο κλίμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας που πρέπει να υπάρχει μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η ομαλή λειτουργία της σχέσεως εργασίας στο μέλλον". (ΑΠ 364/2007)
Δ. Εργαζόμενοι που βρίσκονται σε κανονική άδεια
Κατά τη διάρκεια της ετήσιας κανονικής άδειας, απαγορεύεται η απόλυση του εργαζόμενου απ' τον εργοδότη (άρθρο 5 παρ. 6 ΑΝ 539/45).
Σύμφωνα με την απόφαση 667/96 Εφ. Λάρισας, δεν απαγορεύεται κατά τη διάρκεια της άδειας η προειδοποίηση απόλυσης, αρκεί η ημέρα της απόλυσης να εμπίπτει σε χρόνο μετά τη λήξη της άδειας.
2. ΑΚΥΡΗ ΑΠΟΛΥΣΗ
Η καταγγελία σύμβασης εργασίας θεωρείται έγκυρη εφόσον τηρηθεί ο έγγραφος τύπος της καταγγελίας και καταβληθεί η νόμιμη αποζημίωση.
Η μη καταβολή ολόκληρης της αποζημίωσης ή δόσης της αποζημίωσης στα νόμιμα χρονικά όρια, μπορεί να επιφέρει ακυρότητα της απόλυσης.
Η σχετική αγωγή από τον εργαζόμενο για ακυρότητα της απόλυσης πρέπει να γίνει μέσα σε διάστημα 3 μηνών, ενώ για την καταβολή της αποζημίωσης εντός 6 μηνών, διαφορετικά το δικαίωμα παραγράφεται και η αγωγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη.
Η αποδοχή από τον εργαζόμενο μικρότερης της νομίμου αποζημίωσης, δεν του στερεί το δικαίωμα να διεκδικήσει στο μέλλον και εντός των τιθέμενων χρονικών ορίων, τα σχετικά δικαιώματα του. (ακυρότητα απόλυσης, διεκδίκηση του υπολοίπου της αποζημίωσης)
3. ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΗ ΑΠΟΛΥΣΗ
Η καταγγελία σύμβασης εργασίας (απόλυση) μπορεί να κριθεί καταχρηστική όταν οι ενέργειες και το δικαίωμα του εργοδότη για απόλυση, υπερβαίνουν τα όρια της καλής πίστης, των χρηστών ηθών και του κοινωνικού ή οικονομικού σκοπού του δικαιώματος.
Ενδεικτικά αναφέρονται λόγοι απολύσεων μισθωτών οι οποίες έχουν κριθεί από τα Δικαστήρια σαν καταχρηστικοί:
• Αίσθημα εκδίκησης εργοδότη προς τον εργαζόμενο που είναι άσχετο με την εκτέλεση των συμβατικών του υποχρεώσεων
• Προσφυγή ή γνωστοποίηση από τον εργαζόμενο στο ΙΚΑ ή στην Επιθεώρηση Εργασίας παραβάσεων του εργοδότη.
• Νόμιμη συνδικαλιστική δράσης του εργαζόμενου
• Συμμετοχή εργαζόμενου σε νόμιμη απεργία
• Άρνηση αποδοχής από τον εργαζόμενο, παράνομης απαίτησης του εργοδότη
• Πολιτικές πεποιθήσεις εργαζόμενου
• Απαίτησης της κανονικής άδειας από τον εργαζόμενο
• Προσφυγή του εργαζόμενου στα δικαστήρια για εργατικές αξιώσεις.
Δημοσίευση σχολίου